Peygamberler Tarihi, M. Asım Köksal, 1 2 Cilt Tek Kitap Büyük Boy Ciltli 740 Sayfa
Kategori
Yayınevi
Barkod
türkiye diyanet peygamberler tarihi kitabı peygamberlerin hayatı
Yazar
Vitrin Katagorisi
595,00 ₺
Peygamberler Tarihi, Mustafa Asım Köksal, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 1-2 cilt Tek Kitap Halinde
17x24 cm Ebat Sert Kapak Ciltli 1. Hamur Beyaz Kağıt, Resimler İlaveli, 740 Sayfa
ÖNSÖZ
Bizi ve her şeyi yaratan, bitmez tükenmez nimetleri içinde yaşatan Yüce Allah'a, hamd'ü sena eder; sevgili Peygamberimiz, dünya ve Âhirette en büyük Rehber ve Önderimiz Hz. Muhammed Efendimizi ve Kendisinden önce gelip geçmiş olan bütün Peygamberleri, Peygamberimizin Ev halkını ve soyundan gelenleri, Kendisiyle sohbet ve İslâm dâvasına hizmet edenleri sevgi ve saygı ile selamlarım.
Peygamberimiz Aleyhisselâm'in hayatına dâir yazmış olduğumuz ( İslâm Tarihi Hz. Muhammed Aleyhisselâm ve İslâmiyet ) isimli kitabın Medine Devri'nin on birinci cildinin sonundaki açıklama 'mızda: Bir cildlik muhtasar Mekke Devrini, Medine Devri tarzında yeniden ve genişçe yazdıktan sonra, Âdem Aleyhisselâmdan, Peygamberimiz Aleyhisselâm'a kadar gelip geçmiş olan malum ve meşhur Peygamberlerin hayatlarını da, yazacağımızı va'd etmiş ve bu va'dimizden birincisini, 6-7 cildlik yeni Mekke Devri ile yerine getirmiş, ikincisini de, yazmağa girişerek, bu gün, Yüce Allah'ın yardımı ile ikmal etmiş bulunuyoruz.
Kitaplarımızda titizlikle izlediğimiz ve uyguladığımız usûl, okuyucularımızca belli bulunduğundan, bu hususta bir açıklama yapmağa gerek görmüyoruz.
Bilindiği gibi, Kur'ân-ı Kerim 'in bir çok sûre ve âyetlerinde, Peygamberimiz Muhammed Aleyhisselâmdan önceki Peygamberlerden bazılarının kıssaları -ders ve ibret alınmak üzere- kısaca veya uzunca anılmaktadır.
Bunun için ( Peygamberler Tarihi ) nde; Peygamberlerin (Salât'ü Selâm olsun onlara) Soyları, hayat ve Şahsiyetleri, Üstün kişilikleri, gönderildikleri kavimlere, neler tebliği ettikleri, nasıl karşılandıkları, kavimlerinin, tutum ve davranışlarına göre, ne gibi akıbetlere uğradıkları... Kaynaklarımıza dayanılarak açıklanmış; şu kadar ki, kitabımızın konusu bakımından, bilinmesi yararlı bazı hususlara öncelikle, temas edilmesi gerekli görülmüştür.
Tevfîk ve inayet, ancak, Allah 'dandır.
Mustafa Asım Köksal
NÜBÜVVET, NEBÎ ve RESUL
NÜBÜVVET : Akıl sahibi kulların, üzerlerindeki dünya ve Âhiret işleri hakkında, Allah ile kulları arasında yapılan Elçilik demektir.
NEBÎ: Kendisine, Melek tarafından vahy veya kalbine ilham olunan, ya da, Salih rü'yâ ile uyarılan zât demektir.
RESUL ise, RESUL olması haysiyetile, Nübüvvet Vahy'inin fevkında özel bir Vahy ile üstün kılınmış olan ve kendisine Cebrail Aleyhisselâmın, Allah tarafından özel olarak indirdiği Kitab ile Vahy etmiş olduğu( . Yüce Allah'ın hükümlerini, halka, tebliğ etmek üzere gönderdiği Kâmil İnsan, demektir(3).
Bunun için "Her Resul, Nebî'dir; fakat, her Nebî, Resul değildir." denilmiştir(4).
NEBİLİK VE RESULLUĞUN ALLAH VERGİSİ OLUŞU :
Nebîlık ve Resulluk, Allah vergisi olup bunu, Yüce Allah'ın, kullarından, dilediğine ve lâyık olanına verdiği de, Kur'ân-ı Kerîmde şöyle açıklanır:
"Bir Vahy ile veya bir perde arkasından, yahud bir Elçi (Melek) gönderip te -Kendi izniyle- dileyeceğini, Vahy etmesi olmaksızın, Allah'ın, hiç bir beşere kelam söylemesi vâki olmamıştır.
Şüphesiz ki, O, çok Yücedir, Mutlak hüküm ve hikmet sahibidir.
İşte, biz, Sana da, böylece, emrimizden bir Ruh (Kur'an)ı Vahy ettik.
Halbuki (bundan önce), Sen, Kitab, nedir? İman, nedir? bilmezdin.
Fakat, Biz, onu, bir Nûr yaptık.
Bununla, kullarımızdan, kimi dilersek, Ona, Hidâyet veririz.
1) Râgıb-Müfredatül Kur'an s.482
2) Seyyid-Târifât s. 162
3) Seyyid-Târifât s. 75
4) Kadı lyaz-Şifâ c.l, s.206, Fahrurrâzi-Tefsir c.23, s.49, Kurtubi-Tefsir c.12, s.80, Seyyid-Târifât s.75
Şüphesiz ki, Sen, muhakkak, doğru bir yolun Rehberliğini yapıyorsundur.
"O (Allah), Ümmîler (Araplar) içinde, kendilerinden (onlara) bir Resul gönderendir ki, (O Resul), onlara (Allâhın) âyetlerini okur. onları, temizler, onlara, Kitabı, Hikmeti öğretir.
Halbuki, onlar, daha önce, apaçık bir sapıklık içinde idiler."
"Bu (Peygamberlik), Allâhın, kimi dilerse, ona vereceği bir fadl'dır.
Allah, büyük fadl (kerem) Sahibidir. "(6)
"Allah, Risâletini (Elçiliğini) nereye vereceğini, çok iyi bilendir.'
PEYGAMBERLERİN SIFAT VE FAZİLETLERİNDEN BAZILARI:
Bütün Peygamberler (Salâtü selâm olsun onlara), ancak erkekler arasından seçilip gönderilmişlerdir, (Nahl: 43, Enbiya: 7), Babaları ve Din'leri, bir Kardeş olup(8) küçük' büyük günahlardan, küfürden uzaktırlar.(10)
Ancak, onların bazısından -Makamlarına göre- kusur sayılabilecek bazı davranış ve sürçmeler vuku bulabilirdir.(11)
Peygamberler, en Emîn(12),
Allah'ın emir ve nehiylerini, insanlara, hiç eksiltmeden, artırmadan, ulaştıran03),
Elçilik vazifesini yaparken, Allah'dan başka hiç kimseden korkmayan(14),
En doğru sözlü, en doğru özlü(15>,
Kısa akılhlıktan(16>,
Yanılgıdan uzak,
İnsanların bilmedikleri, bilemeyecekleri şeyleri-Allâh'dan telakki eyledikleri Vahy ile bilen, bildiren07),
İnsanlara, Allâhın ayetlerini okuyan, Kitap ve Hikmeti öğreten, onları maddî ve manevî kirlerden temizleyen(18>,
İnsanları, doğru yola öğütleyen ve onların esirgenmelerini dileyen09
Mükâfatlarını, dünyada insanlardan değil, Âhirette Rabbül'âlemîn'den alacak-
Şûra: 51-52
Cuma: 2, 4
En'am: 124
Ahmed b.Hanbel-Müsned c.2, s.541, Buharî-Sahih c.4, s.142, Müslim-Sanih c.4, s.1837
İmam-ıÂzam-Fıkh-ı Ekber s.15
imam-ıÂzam-Fıkh-ı Ekber s. 15, Akaid, Adudiye s. 10
imam-ıÂzam-Fıkh-ı Ekber s.15. 12)Şuarâ: 107, 125, 142, 162, 178.
Araf: 62, 64, 79, 93.
Ahzab: 39
Meryem: 56 16)Ârâf: 67
Ârâf: 61-62
Bakare: 129
Ârâf: 63
Peygamberlerin, Yüce Allah'ın izniyle, Mucizeler göstermeleri, gerçektir ve göstermişlerdir. (İmam-ıÂzam-Fıkh-ı Ekber s. 16).
Muhammed Aleyhisselâma ise, devamlı Mucize olarak Kur'ân-ı Kerim -Vahy edilmek suretiyle- verilmiş olduğundan, Kendisi, Kıyamet günü, Peygamberlerin en çok ümmetlisi olacaktır.
PEYGAMBERLERİN İLKİ VE SONUNCUSU; NEBÎ VE RESULLERİN SAYISI:
İnsanlara gönderilen Peygamberlerin ilki Âdem Aleyhisselâm(22), Sonuncusu da, Muhammed Aleyhisselâmdır.(23).
Eshab-ı kiramdan Ebû Zerrül Gıfârî der ki:
"Nebîaleyhisselâm'a: (Yâ Resûlallâh! Nebilerin evveli hangisidir?) diye sordum.
(Adem'dir!) buyurdu.
(O, Nebî mi idi?) diye sordum.
(Evet! Mükellem bir Nebî idi.) buyurdu'24'.
(Yâ Resûlallâh! Nebilerin sayısı, kaçtır?) diye sordum.
(Yüz yirmi dört bindir.) buyurdu.
(Yâ Resûlallâh! Onlardan, kaçı, Resuldür?) diye sordum.
(Üçyüz onbeş* kişilik bir cemaat!) buyurdu."
MUHAMMED ALEYHİSSELÂM'IN HEM NEBÎ, HEM RESUL OLUŞU :
Muhammed Aleyhisselâm, hem Nebî, hem Resul idi.
Bu gerçek, Kur'ân-ı Kerim'de şöyle açıklanır:
"Muhammed, adamlarınızdan hiç birinin babası değildir.
Fakat, (O) Allah'ın Resulü ve Nebilerin sonuncusudur.
Allah, her şeyi hakkıyla bilendir. "(27)
"De ki: ey insanlar! Hiçşüphesiz, ben, göklerin ve yerin mülk (ve tasarrufu)na mâlik olan, Kendisinden başka hiç bir ilâh bulunmayan, diriltmekte ve öldürmekte
20)Şuarâ: 109, 127, 145, 164, 180, Furkan: 57. Sebe: 47
21)Ahmed b. Hanbel-müsned c.2, $.341, Buharî-Sahih c.6, s.97, Müslim-Sahih c.1, s.134
22)İbn.Sa'd-Tabakat c.l, s.32, Ahmed b.Hanbel-Müsned c.5, s.178, İbn.Kuteybe-Maarif s.26, Taberi-Tarih c.l, s.75, ibn.Asâkir-Tarih c.2, s.361
23)Ahzab: 40, İbn. Kuteybe-Maarif s.26, Kadı lyaz-Şifâ c.l, s.206
24)İbn.Sa'd-Tabakat c.l, s.32, Ahmed b.Hanbel-Müsned c.5, s.178, İbn.Asakir-Tarih c.2, s.361, Heysemî-Mecmauzzevaid c.8, s.210
25)Ahmed b.Hanbel-Müsned c.5, s.266, Taberî-Tarih c.l, s.75, Beyhakî-Sünen c.9, s.4, Heysemı Mecmauzzevaıd c.8, s.210
26)İbn. Sa'd-Tabakat c.l, s.32, Ahmed b.Hanbel-Müsned c.5, s.179, Taberi-Tarih c.l, s.75, Beyhakî-Sünen c.9, s.4, İbn. Asakir-Tarih c.2, s.361, Heysamî-Mecmauzzevaid c.8, s.210
(*)veya üçyüz onüç (Taberî-Tarih c.l, s.75, İbn.Asakir-Tarih c.6, s.356)
27) Ahzab: 40
O halde, Allah'a ve Onun Ümmî Nebî olan Resûluna -ki, Kendisi de, O Allah'a ve Onun sözlerine iman etmekte olandır- iman ediniz! Ona, tâbi olunuz ki, doğru yolu bulmuş olasınız!" 28
"Sen, hiç şüphesiz, gönderilen (Peygamber)lerdensin!"(29)
"Ey Resul! Sana, indirileni tebliğ et!
Eğer yapmazsan, (Allah'ın) Elçiliğini tebliğ (ve ifâ) etmiş olmazsın!
Allah, Seni, insanlardan koruyacaktır.
Şüphesiz ki, Allah, kâfirler güruhunu muvaffak kılmaz. "30
Tarihî kaynaklara göre de: Cebrail Aleyhisselâm, Muhammed Aleyhisselâm'a ilk defa gelip Alak sûresinin başından beşâyet Vahy ettikten sonra, gündüzün, yerle gök arasını dolduran bir insan suretinde görünerek:
"Yâ Muhammed! Sen, Allah'ın Resulüsün! Ben, Cebrail'im!" diye hitab et-mistir.13"
Eshab-ı kiramdan Câbir b. Abdullah: "Peygamber Aleyhisselâm, özel olarak Kendi Kavmına, genel olarak ta, bütün insanlara gönderildi." demiştir(32).
Peygamberimiz Aleyhisselâm da, Peygamberliğini, Abdulmuttalip Oğullarına açıklarken:
"Ey Abdulmuttalip Oğulları! Ben, özel olarak size, genel olarak ta, bütün insanlara gönderildim!" buyurmuştur.
İNSANLARA GÖNDERİLEN HER PEYGAMBERİN İSİM VE KISSASININ BİLDİRİLMEDİĞİ:
Kur'ân'ı Kerimde isimleri anılan ve kıssaları az veya çok anlatılan Peygamberler de, vardır, isimleri anılmayan ve kıssaları anlatılmayan Peygamberler de, vardır.
Bu husus, Kur'ân-ı Kerimde şöyle açıklanır:
"And olsun ki: Senden önce de, bir çok Resuller gönderdik.
Onların içinden, Sana, kıssalarını anlattıklarımız da, vardır, Sana, bildirmediklerimizde, vardır.." 34
28)Araf: 158
29)Yâsîn: 3
30)Mâide: 67
31)İbn.jshak, İbn. Hişam-Sîre c.l, s.252-253, Taberî-Tarih c.2, s.207, Beyhakî-Delâilünnübüvve c.l, s.402, Ebülfe-rec ibn. Cevzi-Elvefa c.l, s.166, İbn. Seyyid-Uyunüleser c.l, s.86, Zehebî-Tarihulislam c.2, s. 72, Ebülfida-Elbidaye vennihaye c.3, s.12
32)Ebülferec İbn. Cevzi-Elvefa c.l, s. 185
33)Ahmed b.Hanbel-Müsned c.l, s.159, Taberi-Tarih c.2, s.218, Muhıbbütaberî-Rıyadunnadra c.2, s.221, Ebülfida-Tefsir c.3, s.350, Haysemî-Mecmauzzevaid c.8, s.302
34)Mü'min: 78
KUR'ÂN-I KERİMDE İSİMLERİ ANILAN VEYA KISSALARI ANLATILAN PEYGAMBERLER :
1-) Adem Aleyhiselam
2- ) İdris Aleyhiselam
3-) Nuh Aleyhisselâm
4-) Hûd Aleyhisselâm
5-) Şâlih Aleyhisselâm
6-) İbrahim Aleyhisselâm
7-) İsmail Aleyhisselâm
8-) İshak Aleyhisselâm
9-) Lût Aleyhisselâm
10-) Yâkub Aleyhisselâm
11-) Yûsuf Aleyhisselâm
12-) Eyyub Aleyhisselâm
13-) Zülkifl Aleyhisselâm
14-) Şuayb Aleyhisselâm
15-) Mûsâ Aleyhisselâm
16-) Harun Aleyhisselâm
17-) İlyas Aleyhisselâm
18-) Elyesa' Aleyhisselâm
19-) Yûnus Aleyhisselâm
20-) Dâvud Aleyhisselâm
21-) Süleyman Aleyhisselâm
22-) Lukman Aleyhisselâm
23-) Uzeyr Aleyhisselâm
24-) Zülkarneyn Aleyhisselâm
25-) Zekeriyya Aleyhisselâm
26-) Yahya Aleyhisselâm
27-) İsâ Aleyhisselâm
28-) Muhammed Aleyhisselâm
Bu Peygamberlerden, ilgili bahislerde görüleceği üzere, Lokman, Zülkarneyn, Aleyhisselamlar gibi bazılarının Peygamber mi, Veli mi? oldukları hakkında, bilginlerce görüş birliği sağlanamamıştır.
PEYGAMBERLERİN ÜSTÜNLERİ VE EN ÜSTÜNÜ:
Peygamberlerin hepsi aynı derecede ve meziyette olmayıp Yüce Allah, Onlardan kimine, kiminden üstün meziyetler vermiş, birisi ile söyleşmiş, birisini de, derecelerle yükseltmiştir. (Bakara: 253)
PEYGAMBERLERİN ÜLÜL'AZM OLANLARI VE ONLARIN SEYYİD'İ :
Peygamberlerin Ulül'azmleri (Ahkaf:35), rivayete göre:
1-)Nûh,
2-) İbrahim,
3-) Mûsâ,
4-) İsâ,
5-) Muhammed Aleyhisselâm olduğu gibi (Taberî-Tefsir c. 26, s. 37, Kurtubî-Tefsir c. 16, s. 220, Ebülfida-Tefsir c. 4, s. 172).
Sahih bir Hadîs-i şerîfe göre de: Peygamberlerin Seyyidleri de, Nuh Aleyhisselâm, İbrahim Aleyhisselâm, Mûsâ Aleyhisselâm, İsâ Aleyhisselâm ve Muhammed Aleyhisselâm olmak üzere beştir.
Muhammed Aleyhisselâm ise, bu Beş'in Seyyididir. (Hâkim-Müstedrekc. 2, s. 546).
Kıyamet gününde de, Âdem oğullarının Seyyidi O'dur. (Ahmed b. Hanbei-Müsned c.l, s.5, Müslim-Sahih c.4, s.1782, Ebû Davud-Sünen c.4, s.218, Tirmizî-Sünen c.5, s.587, İbn.Mace-Sünen c.2, s.1440).
Öncekilerin ve sonrakilerin (Tirmizî-Sünen, c.5, s.588, Dârimî-Sünen c.ı, s.30) en değerlisi O, olduğu için (Tirmizî-Sünen c.5, s. 588, Dârimî-Sünen c.ı, s.30) Kıyamet gününde Hamd Sancağı, Ona verilecek (A.b.Hanbel-Müsned c.3, s.144, Tirmizî-Sünen c.5, s.587).
O gün, Peygamberlerin İmamı, Hatîbi ve Şefaat Sahibi O olacak (A.b.H.-Müsned c.5, s.138, Tirmizî c.5,s.586. İbn Mace C.2.S.1443).
Bütün Peygamberler, Onun Sancağı altında toplanacaktır, (Ahmed b.Hanbel-Müsned cl,s.281, Tirmizî-Sünen c.5, s.587, Dârimî-Sünen c.l,s.30)
VAHY VE VAHY TARZLARI :
Dil Teriminde: Sür'atli işaret, Kitabet, Risâlet, İlham ve Gizli Kelâm., gibi türlü mânâlara gelen(35) Vahy; Din Teriminde: Yüce Allah'ın, dilediğini, Peygamberlerine, dilediği tarzlarla bildirmesidir 36
Vahy'in, müteaddid tarzlarından birincisi: uykuda görülen ve görüldüğü gibi, apaçık çıkan Rü'yâ tarzıdır.(37).
Vahy; Peygamberlere, uyanık iken geldiği gibi, uyurken, Rü'yada da, gelirdi(38)
Peygamberlerin Rü'yaları Vahy'dir.(39)
Nitekim, İbrahim Aleyhisselâm'a, İsmail Aleyhisselâm hakkındaki İlâhî emir, Rü'-yasında verilmişti 40.
Peygamberlerin gözleri uyuşa da, kalbleri uyumaz.(41)
Peygamberimiz Muhammed Aleyhisselâm, Hadis-i şeriflerinde:
"Ey Aişe! Benim gözlerim uyur, kalbim uyumaz. "(42)
"Bana (Ey Muhammed! Gözlerin, uyusun, kulağın işitsin, kalbin ezberlesin!) Duyuruldu.
35)Râgıb-Müfredatülkur'an s.515-516, İbn.Esîr-Nihâye c.5, s.163, Fîrûzâbâdî-Kamûsulmuhît c.4, s.401, Bedrüddin Aynî-Umdetülkarî c.l, s.14
36)Şûra: 51
37)İbn.İshak, İbn.Hişam-sîre c.1,s.249-250, Abdurrezzak-Musannef c.5, s.321, Ibn.Sa'd-Tabakat c.1, s.194, Ahmed b.Hanbel-Müsned c.6, s.232-233, Buharî-Sahih, c.1, s.3, Müslim-Sahih c.1, s.139-140, Tirmizî Sünen c.5, s.596, Belâzürî-Ensabüleşraf c.1, s.105, Taberî-Tarih c.2, s.205, Ebû Nuaym-Delâilünnübüvve c.1, s.168, Beyhakî-Sünen c.9, s.6, Vâhidî-Esbabünnüzül s.5, Süheylî-Ravdunülüf c.2, s.392, Begavî-Mesâbîhussünne c.2, s.174, Ebülferec İbn.Cevzî-Elvefâ c.1, s.162, İbn.Esîr-Kâmil c.2, s.48, ibn.Seyyid-Uyûnüleser c.1, s.82, İbn.Kayyım-Zâdülmaad c.1, s.33, Ebülfida-Elbidaye vennihaye c.3, s.2, İbn.Haldun Tarih c.2, ks.2, s.6, Kastalânî-Mevâhibülledünniye c.1, s.51, Diyar Bekrî-Hamîs c.1, s.280
38)Süheylî-Ravdulünüf c.2, s.392, Ebülfida-Elbidaye vennihaye c.3, s.14, Halebî-lnsanül'uyûn c.l, s.377
39) Buharî-Sahih c.l, s.209, Belâzürî-Ensabüleşraf c.l, s.256, Hâkim-Müstedrek c.2, s.431.
40)Sâffât: 102
41)İbn.Sa'd-Tabakat c.l, s.171, Ahmed b.Hanbel-Müsned c.l, s.274, Buhârî-Sahih c.4, s.168
42)imam Mâlik-Muvatta' c.l, s. 120, Ahmed b.Hanbel-Müsned c.6, s.36, Buharî-Sahih c.2, s.48, Müslim-Sahih c.l, ş.509, Ebû Davûd-Sünen c.2, s.40, Beyhakî-Delâilünnübüvve c.l, s.277
Gözlerim uyudu. Kalbim ezberledi. Kulağım da işitti." buyurmuşlardır.
RÜ'YÂ VE RÜ'YÂÇEŞİTLERİ:
Uyuyanın, uykusunda bazışeyler görmesine, Rü'yâ ve Hulm (Düş) denir.(44)
Fakat, Rü'yâ'da görülen şeyler, daha çok hayr ve güzel şeyler üzerine olur.
Hulm'de ise, görülen şeyler, daha çok şer ve çirkin şeyler üzerine olur.(45)
Peygamberimiz Muhammed Aleyhisselâm, Rü'yâ ve Hulm hakkında şöyle buyurmuşlardır:
"Salih Rü'yâ, Allâh'dandır, Hulm ise Şeytandandır."
"Zaman(ın sonu), yaklaşınca, Müslümanların Rü'yâsı, hemen hemen yanlış çıkmayacaktır."
"Sizin, en doğru Rü'yâ göreniniz, en doğru söyleyeninizdir."
Rü'yâ, üç çeşittir:
Yüce Allah tarafından (kuluna) müjde olan Salih Rü'yâ,
"Şeytan tarafından korku, üzüntü veren Rü'yâ,
Kişinin, kendi nefsinden, kendisine telkin mâhiyetinde vâki, olan* Rü'ya."(47)
Şeytan, Âdem oğullarına karşı beslediği şiddetli düşmanlık sebebiyle, her zaman, onlara sataşır, her yönden tuzaklar kurar, her yolla onların işlerini bozmak ister.
Gördükleri Rü'yalarını da, ya içlerine yanlışlar karıştırarak, ya da, onlardan gaflete düşürmek suretiyle örtüp belirsiz ve yararsız hale getirir.(48)
MÜBEŞŞİRAT VE SALİH RÜ'YÂ :
Peygamberimiz Muhammed Aleyhisselâm:
"Risâlet de, Nübüvvet de, kesintiye uğramış, sona ermiştir.
Benden sonra (gelecek) ne Resul vardır, ne de, Nebi!" buyurmuş, bu, Eshaba çok ağır gelmişti. '
Bunun üzerine, Peygamberimiz Aleyhisselâm :
"Peygamberlikten bir şey kalmamıştır!(50)Amma, Mübeşşirât* *, vardır!" bu-
43)Ibn.Sa'd-Tabakat c.l, s.197, Dârimî-Sünen c.l, s.15
44)İbn.Esîr-Nihaye c.l, s.434, Fîrûzabâdî-Kamûsulmuhît c.4, s.100
45)İbn.Esîr-Nihâye c.l, s.434
46)Mâlik-Muvatta c.2, s.957, Abdurrezzak-Musannef cll, s.212, Ahmed b.Hanbel-Müsned c.5, s.296, Buharî-Sahih c.8, s.74, Müslim-Sahih c.4, s.1771, Ebû Davûd-Sünen c.4, s.305, İbn.Mâce-Sünen c.2, s.1286, Dârimî-Sünen c.2, s.49, Heysemî-Mecmauzzevaid c.7, s. 181
(*) Uyanık iken, içinden geçirmiş olduklarışeyleri, uyurken düşünde görmek gibi. (İbn.Mâce-Sünen c.2, s. 1285)
47)Abdurrezzak-Musannef cll, s.211, Ahmed b.Hanbel-Müsned c.2, s.269, Buharî-Sahih c.8, s.77, Müslim-Sahih c.4, s.1173, Ebû Davûd-Sünen c.4, s.304-305, Tirmizî-Sünen c.4, s.532, Dârimî-Sünen c.2, s.50
48)İbn.Hacer-Fethulbârî c.12, s.311
49)Ahmed b.Hanbel-Müsned c.3, s.267, Tirmizî-Sünen c.4, s.533
50)Buharî-Sahih c.8, s.69
(**) Kulun, Levh-i Mahfuz'daki hallerine göre, Müvekkel Melek tarafından yapılan temsiller, işlerinde basiretli davranması için, bir muide veya bir inzar, ya da, bir azar olmak üzere, Rü'yasında o kula gösterilir. (Hakîmüttirmizî-Nevâdirülusul c.l. s.116-117)
"Yâ Resûlallâh! Mübeşşirât nedir?" diye sordular.(52) Peygamberimiz Aleyhisselâm: "Müslüman kişinin Rü'yâsıdır! Salih Rü'yâdır!" buyurdu.(54)
VAHY TARZLARINDAN 2 - 7'YE KADAR OLANLAR :
Vahy tarzlarından ikincisi: Peygamberimiz Muhammed Aleyhisselâmda olduğu gibi, Vahy edilecek Kelâm'ın(55), Melek, görünmeksizin(56) Peygamberlerin kalbine ilka buyrul-masıdır.(57)
Yüce Allah, Cebrail Aleyhisselâmda, İlâhî hitaba muhâtab ve İlâhî emri tebliğe memur bulunduğu hakkında zarurî bir ilim yarattığı gibi, Peygamberimizin kalbinde de, zarurî bir ilim yaratırdı da, Peygamberimiz, kalbine ilka olunan şeyin, mücerred bir ilhamdan ibaret bulunmadığını, Cebrail Aleyhisselâmın, Allâh'dan getirdiği bir Vahy olduğunu kesin olarak bilirdi.(58)
Peygamberimiz Muhammed Aleyhisselâm :
"Hiç şüphesiz, Rûhulkudüs (Cebrail Aleyhisselâm), kalbime, şunu ilka ve Vahy etti ki: "Hiç bir nefs<59), Eceli dolmadıkça'60', rızkını, tamam olarak almadıkça, ölmez!
Öyle ise, Allâh'dan sakınınız da, onu, güzel ve meşru' yollardan arayınız!'
Helâl olanı, alınız! Haram olanı, bırakınız!
Rızık, gecikirse, onu, Allah'a mâsiyetle elde etmeğe kalkışmayınız!
Çünki, Allah katındaki şeye, Allah'a itaatin başkası ile nail olunamaz!(63)" Hadîs-i
51)Ahmed b.Hanbel-Müsned c.3, s.267, Buharî-Sahih c.8, s.69, Tirmizî-Sünen c.4, s.533.
52)Ahmed b. Hanbel-Müsned c.3, s.267, Buharî-Sahih c.8, s. + ', Tirmizî-Sünen c.4, s.533.
53)Ahmed b.Hanbel-Müsned c.3, s.267, Tirmizî-Sünen c.4, s.533.
54)Ahmed b.Hanbel-Müsned c.2, s.384, Buharî-Sahih c.l, s.52, Tirmizî-Sünen c.4, s.3,4.
55)Süheylî-Ravdulünüf c.2, s.393, İbn.Kayyım-Zâdülmaad c.l, s.32, Kurtubî-Tefsir c.16, s.53, Ibn.Seyyid-Uyûnüleser c.l, s.89-90, Ebülfida-Tefsir c.4, s.121 Kastalânî-Mevahibülledünniye c.l, s.55 Halebî-İnsanüluyun c.l, s.413, Zürkanî-Mevâhib, Şerhi c.l, s.225
56)İbn.Kayyım-Zâdülmaad c.l, s.32, Kastalânî-Mevâhib, c. I, s.55, Zürkanî-Mevâhib Şerhi c.l, s.225.
57)Süheylî-Ravd. c.2, s.293, İbn.Kayyım-Zâdülmaad c.l, s.32, İbn.Seyyid Uyun, c.l, s.90, Aynî-Umdetülkarî c.l, s.40, Kastalânî-Mevâhib, c.l, s.55, Halebî-İnsanüluyun c.l, s.413, Zürkanî-Mevâhib, Şerhi c.l, s.225.
58)Fahrurrazî-Tefsir c.28, s.288, Kastalanî-Mevahib, c.l,s.53, Halebî-İnsanüluyun c.l, s.407-408, Zürkanî-Mevahİb Şerhi c.l, s.225.
59)İbn.Mâce-Sünen c.2, s.725, Süheylî-Ravdulünüf c.2, S.393, İbn.Kayyım-Zâdülmaad c.l, s.32, İbn.Seyyid-Uyûnüleser c.l, s.90, Kastalânî-Mevâhib. c.l, s.55, Halebî-İnsanüluyun c.l, s.413, Zürkanî-Mevâhibülledünniye Şerhi c.l, s.225-226
60)Süheylî-Ravdunülüf c.2, s.393, Kurtubî-Tefsir c.16, s.53, İbn Seyyid-Uyunüleser c.1, s.90, Ebülfida-Tefsir c.5, s.121, Halebî-İnsan. c.1, s.413, Züranî-Mevâhib. Şerhi c.1, s.226
61)İbn.Mâce-sünen c.2, s.725, Süheylî-Ravd. c.2, s.393-394, İbn.Kayyım-Zâdülmaad c.l, s.32, Kurtubî-Tefsir c.16, s.53, İbn.Seyyid-Uyun. c.l, s.90,Ebülfida-Tefsirc.4, s.121, Kastalânî-Mevâhib. c.l, s.55, Halebî-İnsan. c.l, s.413, Zürkanî-Mevahib. Şerhi c.1,s.226
62)İbn.Mâce-sünen c.2, S.725, Kurtubî-Tefsir c.16, S.53 Halebîİnsan, c.l, s.413, Zürkanî-Mevâhib.Şerhi c.l, s.226
63)İbn.Kayyım-Zâd. c.l, s.32 Halebî-İnsan. c.l, s.413 Zürkanî-Mevâhib.Şerhi c.l, s.26
Vahy tarzlarından üçüncüsü: Vahy Meleğinin, insan suretine girerek Vahy edilecek şeyi(65), bir insanın, bir insana tevdi edişi gibi, Vahy edişidir.(66)
"Yâ Resûlallâh! Vahy, Sana, nasıl gelir?" diye sorulduğu zaman, Peygamberimiz Muhammed Aleyhisselâm:
"Bazı kerre Melek, benim için, insan suretine girer, benimle konuşur. Ben de, Onun söylediklerini, iyice bellerim.
Bu, bana, Vahy'in en kolay, gelenidir" buyurmuşlardır.(68)
Cebrail Aleyhisselâm, Peygamberimiz Muhammed Aleyhisselâm'a, çok kerre Eshab'dan Dıhye b.Halîfe'nin suretinde gelirdi.(69)
Eshâb-ı Kiramın, Onu gördükleri olurdu.(70)
Vahy tarzlarından dördüncüsü: Vahy'in, dehşet saçan bir çan, çıngırak uğultusu gibi uğuldayarak gelişidir.(71)
"Yâ Resûlallâh! Sana, Vahy nasıl gelir?" sorusuna, Peygamberimiz Aleyhis-selâm'ın verdikleri cevapta, Vahy'in bu tarzı, şöyle açıklanmış:
"Vahy, bazan bana, çıngırak sesi gibi (müthiş bir madenî ses uğultusu ile) gelirdir ki, Vahy'in bana, en ağır geleni de, budur!
Vahy hali, benden kalkınca, Meleğin, bana söylemiş olduğunu, iyice bellemiş bulunurum!" buyrulmuştur.(72)
İşitilen bu şiddetli ses, ya Vahy Meleğinin kendi sesi, ya da, kanadlarının uğultusu idi.(73)
Bunun hikmeti de, Vahy'i, telakki ve hıfz için, Peygamberimizin kalbini toparlamak ve hazırlamak(74), kulaklarının ve kalbinin, Vahy Meleğinin sesinden başkası ile meşgul olmasına meydan bırakmamak içindi.(75)
64)Süheylî-Ravd. c.2, s.393-394, İbn.Kayyım-Zâd. c.l, s.32, Kurtubî-Tefsir c.16, S.53, İbn.Seyyid-Uyun. c.l, s.go, Ebülfida-Tefsir c.4, s.121, Kastalânî-Mevâhıb. c.l, s.55, Halebî-İnsan. c.l, s.413, Zürkânî-Mevâhib.Şerhi c.l, s.225-226
65)Süheylî-Ravd. c.2,s.394, İbn, Kayyım-Zâd. c.1,s.32, Kastalânî-Mevâhib c.1,s.55, Zürkânî Mevahib Şerhi, c.1,s.227
66)İbn.Sa'd-Tabakat c.l, s.197, Halebî-lnsanülüyun c.l, s.414
67)Mâlik-Muvatta' c.l, s.202-203, İbn.Sa'd-Tabakat c.l, s.198, Ahmed b.Hanbel-Müsned c.6, s.158, buharî-Sahih c.l, s.2-3, Müslim-Sahih c.4, s.1816-1817, Tirmizî-Sünen c.5, s.597, Nesaî-Sünenc.2, s.148, Taberî-Tefsir c.22, s.91, Ebû Nuaym-Delâilünnübüvve c.l, s.178, Begavî-Mesâbihussünnec.2, s.175, İbn.Esîr-Câmiul'usûl c.12, s.41
68)Taberî-Tefsir c.22, s.91.
69)İbn.Sa'd-Tabakat c.3, s.250, Ahmed b.Hanbel-Müsned c.2, s.107, Kastalânî-Mevâhibülledünniye c.l, s.55, Zürkanî-Mevâhib. Şerhi c.1 s.227
70)İbn.Kayyım-Zâdülmaad c.l, s.32
71)İbn.Sa'd-Tabakat c.l, s.198, Süheylî-Ravdulünüf c.2, S.394. İbn.Kayyım-Zâdülmaad c.l, s.32, Bedrüddin Aynî-Umdetülkarî c.l, s.40, Kastalânî-Mevâhib. c.l, s.55, Zürkanî-Mevahib.Şerhi c.l, S.228
72)Mâlik-Muvatta' c.l, s.203 İbn.Sa'd-Tabakat c.l. s.198, Ahmed b.Hanbel Müsned c.6, S.158, Buharî-Sahih c.l, S.2-3, Müslim-Sahih c.4, S.1816-17, Tirmizî-Sünen c.5, s.597, Nesaî-Sünen c.2, s.148, Begavî-Mesâbîhussünne c.2, s.175 İbn.Esîr-Câmiul'usûl c.12, s.41, Aynî-Umdetülkarî c.l, s.40-41, İbn.Hacer-Fethulbârî c.l, s.49
73)Zürkanî-Mevâhibülledünniye Şerhi c.l, S.228
74)Süheylî-Ravd. c.2, s.394, ibn.Seyyid-Uyûn.c.l, s.90, Zürkanî-Mevâhib. Şerhi c.l, s.228
75)Bedrüddin Aynî-Umdetülkarî c.l, s.40-41, İbn.Hacer-Fethulbârî c.l, S.49
Peyamberimiz Muhammed Aleyhisselâm: "Evet! Sesi, işitir ve susarım.
Bana, hiç bir sefer (bu tarzda) Vahy olunmamıştır ki, ruhum, alınıyor olduğunu sanmış bulunmayayım!" buyurmuştur.(76)
Yüce Allah, bir emri Vahy etmek, Vahy suretiyle dile getirmek istediği zaman, Allah'ın emrinin korkusundan gökleri, son derecede şiddetli bir titreme alır!(77)
Göklerin halkı olan Melekler de, İlâhî Kelâmı, düz ve sert bir kayaya çarpan demir zincir(in çıkardığı korkunç ses) gibi işitince(78), Allah'ın Kelâmına karşı duydukları derin haşyetten dolayı, kanadlarınıçırparlar(79), baygın düşüp secdeye kapanırlar!
Ayılıp secdeden başını ilk kaldıran, Cebrail Aleyhisselâm, olur.
Yüce Allah, Ona, Vahy'lerinden, dilediğini, söyler.(80)
Cebrail Aleyhisselâm, yanlarına gelinceye kadar, öteki Melekler, öylece baygın halde kalırlar.
Cebrail Aleyhisselâm, Meleklere uğrar.(81)
Her göğe uğradıkca(82), kalblerinden korku kaldırılan(83), o gök halkı olan(84) Melekler, Ona:
"Ey Cebrâil!(85) Rabbımız(86), ne buyurdu?" diye sorarlar.
Cebrail de:
"Hakkı, buyurdu!(87) En Yüce, en büyük olan O'dur!" der.
Meleklerin hepsi de, Cebrail Aleyhisselâmın söylediği gibi, söylerler.(88)
Vahy'in bu tarzından, Peygamberimiz Muhammed Aleyhisselâm, beşeriyet sıfatından soyunup, sıyrılıp Melekiyet sıfatına bürünerek Vahy'i, Cebrail Aleyhis-selâmdan alırdı ki, bu, Vahy'in en zor, en güç olanı idi.(89)
76)Ahmed b.Hanbel-Müsned c.2, s.222, Ebülferec İbn.Cevzî-Elvefa c.l s.170, Ebülfida-Elbidaye vennihaye c.3, s.22, Halebî-İnsanüluyun c.l, S.415
77)Taberî-Tefsir c.22, s.91, Kurtubî-Tefsir c.14, s.296 Ebülfida-Tefsir c.3, s.537, Heysemî-Mecmauzezevaid c.7, s.94
78)Buharî-Sahih c.5, s.221, EbûDâvud-Sünenc.4, s.235, Tirmizî-Sünen c.5, S.362, Ibn.Mâce-Sünen c.l, S.70, Taberî-Tefsir c.22, s.90, Kurtubî-Tefsir c.14, s.296, Ebülfida-Tefsir c.3, s.537, Heysemî-Mecmauzzevaid c.7, s.94
79)Buhariî-Sahih c.5, s.221, Tirmizî-Sünen c.5, s.362, ibn.Mace-Sünen c.l, s.70, Kurtubî-Tefsir c.14, s.296, Ebülfida-Tefsir c.3, s.537
80)Taberî-Tefsir c.22, s.91, Kurtubî-Tefsir c.14, s.296, Ebülfida-Tefsir c.3.S.537, Heysemî-Mecmauzzevaid c.7, s.294-295, Bedrüddin Aynî-Umdetülkarî c.l, s.45, C.25, s.152
81)Ebû Dâvud-Sünen c.4, s.235, Hâzin-Tefsir c.3, S.488
82)Taberî-Tefsir c.22, s.91, Kurtubî-Tefsir c.14, s.296, Ebülfida-Tefsir c.3, 537, Heysemî-Mecmauzzevaid c.7,
94-95.
83)Buharî-Sahih c.5, s.221, Ebû Dâvud-Sünen c.4, s.235, Tirmizî-sünen c.5, S.362, İbn.Mace-Sünen c.l, s.70, Kurtubî-Tefsir c.14, s.296, Ebülfida-Tefsir c.3, s.537
84)Taberî-Tefsir c.22, s.91, Kurtubî-Tefsir c.14, s.296, Ebülfida-Tefsir c.3, s.537, Heysemî-Mecmauzzevaid c.7, s.95
85)Ebû Dâvud-Sünen c.4, s.235, Kurtubî-Tefsir c.14, s.296, Aynî-Umdetülkarî c.l, s.45, c.25, s.152
86)Taberî-Tefsir c.22, s.91, Kurtubî-Tefsir c.14, s.296, Ebülfida-Tefsir c.3, s.537, Heysemî-Mecmauzzevaid c.7, s.95, Aynî-Umdetülkarî c.25, s.152
87)Ebû Dâvud-Sünen c.4, s.235, Taberî-Tefsir c.22, s.91, Kurtubî-Tefsir c.14, s.296, Ebülfida-Tefsir c.3, s.537, Heysemî-Mecmauzzevaid c.7, s.95, Aynî-Umdetülkarî c.25, s.152
88)Taberî-Tefsir c.22, s.91, Kurtubî-Tefsir c.14, s.296, Ebülfida-Tefsir c.3, s.537, Heysemî-Mecmauzzevaid c.7, s.95
89)Bedrüddin Zerkeşî-Bürhan c.l, s.229
Eshâb-ı kiramın görüp anlattıklarına göre:
Vahy'in inişi sırasında, Peygamberimiz Muhammed Aleyhisselâm'a, ağır bir sıkıntı basar, yüzü gül gibi olur(90), gözlerini kapar(91), başınıönüne eğerdi.
Yanında bulunanlar da, başlarını, önlerine eğerlerdi.(92)
Peygamberimiz Aleyhisselâm, o hallerinde, çabuk çabuk nefes alırdı.(93)
En soğuk günde bile, alnından inci taneleri gibi ter dökülürdü.(94)
Vahy hali, sona erinceye kadar, yanında bulunanlardan hiç biri başlarını kaldırıp Peygamberimizin yüzüne bakmağa kadir olamazlardı(95).
Vahy'in ağırlığı veya hafifliği, inen Sûre'nin ağırlığı veya hafifliği ile orantılı bulunurdu.^
Yâni, inen Vahy, va'd ve tebşir mâhiyetinde ise, Cebrail Aleyhisselâm, beşer suretinde gelir, hitab ve telakki, Peygamberimize bir güçlük vermezdi.
İnen Vahy, azab ve korkutmakla ilgili bulunduğu zaman, dehşet saçan bir çan, çıngırak uğultusuyla uğuldayarak gelirdi.(97)
Deve üzerinde bulunduğu sırada da, Peygamberimiz Muhammed Aleyhisse-lâma böyle Vahy geldiği olur, devenin, inen Vahy'in ağırlığına dayanamadığı(98), bacaklarının iki yana ayrıldığı, büküldüğü, kırılacak gibi olduğu, bazan da, çöktüğü görülürdü.(99)
Vahy tarzlarından beşincisi :Vahy Meleği Cebrail Aleyhisselâmın, Yüce Allah tarafından yaratıldığı aslî hey'et ve surette görünerek(100) Yüce Allah'ın dilediğini, Peygamberimiz Aleyhisselâm'a Vahy edişidir.(101)
Bu da, iki kerre vuku bulmuş(102), Peygamberimiz Aleyhisselâm, Cebrail Aley-hisselâmı, yaratıldığı aslî hey'et ve suret üzere altıyüz kanadıyla003)iki defa(104), yerle gök arasını doldurur bir halde görmüştür/10)
Vahy tarzlarından altıncısı: Yüce Allah'ın Mirâc gecesinde olduğu gibi(106)
90)İbn.Sa'd-Tabakat c.l, s.197, Ahmed b.Hanbel-Müsned c.5, s.327, Müslim-Sahih c.3, s.1317-1317.
91)İbn.Esîr-Câmiul'usûl c.12, s.41, Halebî-İnsanüluyun c.l, s.416
92)Müslim-Sahih c.4, s.1817, İbn.Esîr-Camiulusul c.12, s.41
93)Bedrüddin Aynî-Umdetülkarî c.l, s.43
94)Mâlik-Muvatta' c.l, s.203, İbn.Sa'd-Tabakat c.l, s.198, Ahmet b.Kcinbel-Müsned c.6, s.58,202, Buharî-Sahih c.l, s.3, Müslim-Sahih c.4, s. 1816, Tirmizî-Sünenc.5, s.597, Nesaî-Sünen c.2, s. 149
95)İbn.Esîr-Camiulusul c.12, s.42, Halebî-İnsanüluyun c.l, s.416
96)Ebülferec İbn.Cevzî-Elvefa c.l, s. 169, Halebî-İnsan, c.l, s.416
97)Kastalânî-Mevâhibülledünniye c.l, s.57, Zürkanî-Mevahib. Şerhi c.l, s.234
98)Ahmed b.Hanbel-Müsned c.2, s.176, Ebülfida-Elbidaye vennihaye c.3, S.22
99)İbn.Sa'd-Tabakat c.l, s.197, Ebülferec İbn.Cevzî-Elvefa c.l, s.171, Ebülfida-Elbidaye vennihaye c.3, s.22
100)Süheylî-ravdulünüf c.2, s.395, İbn.Kayyım-Zâdülmaad c.l, s.32, Aynî-Umdetülkarî c.1, s.40, Kastalânî-Mevâhibülledünniye c.l, s.56, Zürkanî-Mevâhibülledünniye Şerhi c.l, s.230, Halebî-İnsan. c.l, s.416.
101)İbn.Kayyım-Zâdülmaad c.l, s.32, Kastalânî-Mevâhib. c.l, s.56, Zürkanî, Mavahib. Şerhi c.l, s.230
102)İbn.Kayyım-Zâdülmaad c.l, s.32, Süyûtî-Dürrülmensur c.6, s.124, Kastalânî-Mevâhib. c.l, s.56, Halebî-İnsanüluyun c.l, s.416—417, Zürkanî-Mevahib.Şerhi c.l, s.230
103)Ahmed b.Hanbel-Müsned c.l, s.395, Buharî-Sahih c.6, s.50, Müslim-Sahih c.l, s.158—159, Tirmizî-Sünen c.5, s.395, Taberî-Tefsir c.27, s.49, Beyhakî-Delâilünnübüvve c.2, s. 122, Ebülfida-Tefsir c.4, s.248,
104)Buharî-Sahih c.l, s.50, MüslimSahih c.l, s.159, Tirmizî-sünen c.5, S.395
105)Ahmed b.Hanbel-Müsned c.l, s.418, Müslim-Sahih c.l, s.159
1û6)Süheylî-Ravd. c.2, s.395, İbn.Kayyım-Zâd. c.l, s.32, İbn.Seyyid-Uyun c.l, s.90, Ayni-Umdetülkarî c.l, s.40, Kastalânî-Mevâhib. c.l, s.56, Halebî-İnsan c.l, s.417, Zürkanî-Mevahib.Şerhi c.l, s.230
göklerin üstünde(107), Peygamberimiz Aleyhisselâm'a, uyanık iken, perde arkasından, hitabda bulunması, ya da, uyurken, arada, Vahy Meleği bulunmaksızın, Peygamberimizle konuşmasıdır/108'
Vahy tarzlarından yedincisi de :Yüce Allah'ın, arada, Vahy Meleği bulunmaksızın, Peygamberimiz Aleyhisselâma doğrudan doğruya hitab buyurmuş olmasıdır/1 ^
Peygamberimiz Aleyhisselâmın bildirdiklerine göre: Mirâc gecesinde, Cebrail Aleyhisselâm, Peygamberimizi, yukarı götüre götüre, nihayet (Kaza ve Kaderi yazan) Kalemlerin cızırtılarını işitecek kadar yüksek bir yere çıkardı.010)
Peygamberimiz Muhammed Aleyhisselâm orada, Cennet'ten, yemyeşil bir Ref-ref(ipek döşek)'in, birden, ufku kapladığını, doldurduğunu, gördü.(111)
Peygamberimiz, onun üzerine oturdu.
Cebrail Aleyhisselâm, Peygamberimizden ayrıldı.(112)
Peygamberimiz Muhammed Aleyhisselâm, Aziz ve Cebbar (dilediğini, yaptırmağa kadir olan) Rabb'ına, yükseltilip yaklaştırıldı/113)
Kendisinden, bütün sesler, kesildi/114)
Yüce Rabb'ının:
"Korkma yâ Muhammed! Yaklaş! Yaklaş!" buyurduğunu işitmeğe başladı/115)
Nihayet, hiç bir kimsenin, hiç bir zaman erişememiş olduğu yakınlık Makamına, İlâhî huzura kabule, İlâhî ikram ve İhsana nail oldu. (Kadı lyaz-Şifâ c.l, s.163)
Rabbını, gördü/116)
Yüce Allah, Mîrac gecesinde, Peygamberimiz Aleyhisselâm'a, Vahy etmek istediğini, istediği şekilde Vahy etti/11
PEYGAMBERLERE İNDİRİLEN İLAHÎ KİTAB VE SAHÎFELER :
Yüce Allah tarafından, Peygamberlere indirilen yüz dört Kitabtan, dördü Tev-
107)İbn.Kayyım-Zâd. c.l, s.32, Kastalânî-Mevâhib. c.l, s.56, Halebî-İnsan c.l, s.417, Zürkanî-Mevahib. Şerhi c.l, s.230
108)Süheylî-Ravd. c.2, s.395, İbn.Seyyid-Uyun.c.l, S.90, Aynî-Umdetülkarî, c.l, s.40, Kastalânî-Mevâhib. c.l, s.56, Halebî-İnsan c.l,s.419, Zürkanî-Mevahib Şerhi c.l, s.230
109)İbn.Kayyım-Zâd. d, S.32, Kastalânî-Mevâhib. c.l, s.56, Halebî-lnsan c.l,s.417-418, Zürkanî-Mevahib.Şerhi c.l, s.232
110)İbn.Sa'd-Tabakat c.l, s.213, Buharî-Sahih c.l, s.92, Müslim-Sahih c.l, s.149, Beyhakî-Delailünnübüvve c.2, s.129, Kadı lyaz-Şifa c.l, s.140, 148, İbn.Esîr-Camiul'usûl c.12, s.56, ibn. Seyyid-Uyûn. c.l, s.145, Zehebî-Tarihulislâm c.2, s.168'
111)Ahmed b.Hanbel-Müsned c.l, s.449, Buharî-Sahih c.6, s.51, Taberî-Tefsir c.27, s.57, Beyhakî-Delâilünnübüvve c.2, s.122, Kurtubî-Tefsir c.17, s.98
112)Kadı lyaz-Şifa c.l, s.162, Kurtubî-Tefsir c.17, s.89
113)Buharî-Sahih c.8, s.204, Taberî-Tefsir c.27, s.45, İbn.Esîr-Camiulusul c.12, s.51, Ibn.Kayyım-Zâdülmaad c.2, s.53, Kurtubî-Tefsir c.17, s.98, Zehebî-Tarihulislam c.2, s.174, Ebülfida-Elbidaye vennihaye c.3, s.112
114)Kadı lyaz-Şifa c.l, s.160, Kurtubî-Tefsir c.17, s.98, Diyar Bekrî-Hamîs c.l, s.312
115)Kadı lyaz-Şifa c.l, s.160, Diyar-Bekrî-Hamîs c.l, s.312
116)Ahmed b.Hanbel-Müsned c.l, s.285, Heysemî-Mecmauzzevaid c.l, s.78 Aynî-Umdetülkarî c. 19, s.198, Ibn.Hacer-Fethulbarî c.8, s.468
117)İbn.EbîŞeybe-Musannef c.14, s.304, Ahmed b.Hanbel-Müsned c.3, s.149, Buharî-Sahih c.6, s.51, Beyhakı-Delâil. c.12, s.131, Kadı lyaz Şifâ c.l, s137, İbn.Esîr-Camiulusul c.12, s.54, İbn.Seyyid-Uyun. c.l, s.144, Zehebî-Tarihulislam c.2, s.161
Tevrat, Zebur, İncil ve Furkan (Kur'an), yüzü de, Sahifeler halinde olup dört büyük Kitabdan, Tevrat Mûsâ Aleyhisselâm'a, Zebur Dâvûd Aleyhisselâm'a, İncil İsâ Aleyhisselâm'a, Furkan (Kur'an)da, Muhammed Aleyhisselâm'a indirilmiştir. (İbn.Kuteybe-Maarif s.26)
Sahîfe halindeki Kitablardan On Sahîfesi Âdem Aleyhisselâma, Elli Sahîfesi Şis Aleyhisselâma, Otuz Sahîfesi İdris Aleyhisselâm'a, On Sahîfesi de İbrahim Aleyhisselâm'a indirilmişti.(118)
(Tevrattan önce Mûsâ Aleyhisselâm'a da, on Sahife indirilmişti. Mûsâ Aleyhisselâma âid bölümün 661. - 663. fıkralarına bakınız!).
DİN VE MÂHİYETİ:
Din; Dil teriminde: Ceza, İslâm, Âdet, İbâdat, Tâat, Inkıyad, Hükm, Ferman, Tevhid, Millet, Şerîat, Vera ve Takva, Hisab... gibi türlü mânâlara gelir.(119)
Şerîat Teriminde Din: Peygamberin, Allah tarafından getirip tebliğ ettiği şeyleri kabule, akıl sahiplerini davet eden İlâhî Kanundur.(120)
Bu İlâhî Kanun'a, uyulduğu için, Din denir.(121)
Allah'ın, açık ve geniş yolu olduğu(122),
Kullar, bağlansınlar diye konulan hükümlerden ibaret bulunduğu için de, Şerîat denir.(123)
Şerîat'a, Şerîat denilmesi, sıdk ve sadâkatla bağlananın hem susuzluğunu gidereceği, hem de, günah kirlerinden arıtıp temizleyeceği içindir.(124)
Din'e, Millet denilmesi de; üzerinde toplanıldığı, yüründüğü içindir.
Din ve Millet, aslında bir olup aralarındaki fark, itibarîdir ve Din'in, Yüce Allah'a, Millet'in de, Peygambere nisbet edilmiş olmasından ibarettir.(125)
Din; İmân, İslâm ve bütün Şeriatları kaplayan umûmî bir isimdir.(126)
İMAN VE MÜ'MİN :
İman; Dil Teriminde: bir kimseyi, söylediği sözde tasdik edip doğrulamak, kendisine inanmak demektir.(127)
Başka bir deyişle: İman, kalb ile tasdik etmektir.(128)
118)Taberî-Tarih c.l, s.161, Ebû Nuaym-Hilyetülevliya c.l, s.167, Zemahşerî-Keşşaf c.4, s.245, Sâlebi-Arais s.100 Fahrurrâzî-Tefsir c.31, s.150, İbn.Asâkir-Tarih c.6, s.357, Ebüssuud-Tefsir c.9, s.143, A.Aliyyülmüttak; Kenzül'ummal c.16, s.133
119)Fîrûzabâdî-Kamûsulmuhît c.3, s.45
120)Seyyid Şerif-Târifât s.72
121)Râgıb-Müfredât s.75, Seyyid-Tarifât s.72-73
122)Râğıb-Müfredat s.258
123)Fîrûzâbadî-Kamûsulmuhît c.3, s.45
124)Râgıb-Müfredat s.258
125)Seyyid Şerif-Târifât s.73
126)İmam-ı Azam-Fıkh-ı Ekber s. 17
127)Fîrûzâbadî-Kamûsulmuhît c.4, s. 199
128)Seyyid Şerif-Tarifat s.27
ri(129), kalb ile tasdik ve dil ile ikrar etmek(130), beden ile de, gereğini, yerine getirmektir.031*
Mü'min: Allah'ı, Allah'ın Resulünü ve Onun, Allâh'dan getirdiği şeyleri tasdik eden kimse demektir.(132)
Gök ve yar halkının İmanı, inanılacak şeyler cihetinden, ne artar, ne de, eksilir.
Fakat, İman, yakîn ve tasdik cihetinden, artar da, eksilir de.
Mü'minler; İmanda ve Allah'ı tevhid (bir tanıma) hususunda, birbirlerine eşid, amellerde ise, birbirlerinden farklıdırlar/133
İMAN'IN ÇEŞİDLERİ:
Beş türlü İman vardır:
1) Matbu İman,
2) Masum İman,
3) Makbul İman
4) Mevkuf İman,
5) Merdud İman,
Matbu İman: Meleklerin İmanıdır.
Masum İman: Peygamberlerin İmanıdır.
Makbul İman: Mü'minlerin İmanıdır.
Mevkuf İman: Bid'atcıların İmanıdır.
Merdud İman: Münafıkların İmanıdır.(134)
İman; öyle bir nurdur ki, onun nuru, insanın bütün azasına yayılmıştır.
Fakat, insanın âzasından birisi kesilince, İman, parçalanmaz olduğu için, ora-lan, kalbe gider.
İslâm; Allah'ı, keyfiyetsiz olarak bilmektir.
Bunun yeri, göğüstür.
İman; Allah'ı, Allâh'lığı ile bilmektir.
Bunun yeri, yürektir.
Yürek te, göğsün içindedir.
Marifet; Allah'ı, Sıfatları ile bilmektir.
Bunun yeri, Gönüldür.
129)Nesefî-Akaid s.5
130)İmam-ıÂzam-Fıkh-ı Ekber s.16, Nesefî-Akaid s.5, Seyyid-Tarifat s.27
131)Ragıb-Müfredat s.26
132)Seyyid Şerif-Tarifat s.131
133)İmam-ıÂzam-Fıkh-ı Ekber s.17
134)Seyyid Şerif-Târifat s.27
Gönül de, Kalb'in içindedir.
Tevhid; Allah'ı, Birliği ile bilmektir.
Bunun yeri, Sırr'dır.
Sırr da, Gönül'ün içindedir.
Bunlar, Nûr sûresinin Nûr âyetindeki Nûr temsilini andırırdır.
Bunlar, dört gerdanlıktır ki, dördü de, birbirinden ayrı, gayrı değildirler. Hepsi birleşince, Din olurdur.(135)
KALB VE ÇEŞİDLERİ:
Kalb'in iki türlü mânâsı vardır.
Birisi; göğsün sol tarafında, sol memenin altına doğru konulmuş, çam kozalağışeklini andırır, cismânî bir et parçası olup buna yürek denir.
Bunun içinde boşluklar vardır ve içi, siyah kanla doludur.
Bu Yürek, Rûh'un kaynağıdır, hayvanlarda da, ölülerde de, bulunur.
Kalb'in ikincisi, Gönül'dür ki, işte, gözle görülmeyen, Rûhânî, Rabbânî bir Latife olan, cismânî Kalb, Yürek ile de, alâkası bulunan ve insanın hakîkatı olan, insanda anlayan, bilen, hitab edilen, cezalandırılan, azarlanan ve istenilen Kalb, budur.
Cismânî Kalb ile, Yürek ile alâkasını kavramakta halkın, çoğunun akıllarını hayrette bırakan bu Kalb'in hakîkatini araştırmak, Mükâsefe ilimlerine bağlı olup bu da, Rûh'un sırrını açıklamağa kalkışmak demek olacağından, Resûlullah Aley-hisselâm'ın konuşmadığı Rûh hakkında, başkasının konuşmağa hakkı bulunmayacağı açıktır.(136î
İnsanlarda dört çeşid kalb bulunur:
1) Ecred Kalb,
2) Ağlef Kalb,
3) Menküs Kalb,
4) Musaffah Kalb.
Ecred, yâni saf, parlak, kinsiz Kalb, Mü'minlerin kalbidir ki, onda İman nuru, güneş gibi parıldar.
Ağlef, yânif gılıflı, kapalı, örtülü kalb, kâfirlerin, münkirlerin kalbidir.
Menküs, yâni tersine çevrilmiş Kalb, münafıkların Kalbidir ki, onlar, gerçeği tanır, sonra da, inkâr ederlerdir.
Musaffah, yâni, iki yüzlü Kalb, içinde hem İman, hem de, nifak bulunan kalbdir.
İman, böyle olan kalbde, temiz su ile yetişen ve gelişen sebzeye nifak ise, kan 135) İmam Mâtürîdî-Akaid s. 15-16
136) imam Gazâlî-ihyâu Ulûmiddiîn c.3, s.4-5
ve irinle gelişen bir çıbana benzer ki, bunlardan hangisi, diğerine galebe çalarsa, onu, bastırır ve geriletir.037'
Nifak; İman, dil ile açıklandığı halde, Kalbde küfr ve inkârı gizlemektir.038'
MÜ'MİN İLE MÜSLÜMAN ARASINDAKİ FARK :
Her Mü'min, Müslümandır.
Fakat, her Müslüman, Mü'min değildir.
Çünkü, bir kimse, Mü'min olmadığı halde, Şehâdet getirmek suretiyle, kendisini, Müslüman gösterebilir.
Eshab-ı kiramdan Sa'd b.Ebî Vakkas: "Yâ Resûlallâh! (Mü'minlere verilecek mallardan) filana verdin, filan kimseye ise vermedin.
Halbuki, o da, Mü'mindi?" dediği zaman, Peygamberimiz:
"Ona, Mü'min deme! Müslüman de!" buyurmuştur.<139)
Kur'ân-ı Kerimde de, bu hususta şöyle buyrulur:
"Bedeviler, (Biz, İman ettik!) dediler.
Onlara, de ki: (Siz, İman etmediniz amma, bari (Müslüman olduk!) deyiniz. İman, henüz, sizin kalblerinize girip yerleşmemiştir. "(U0}
MÜNAFIKLIK, FÂSIKLIK VE KÂFİRLİK :
Bir kimse, dili ile şehâdet getirir, bedeni ile amel eder de, Kalb ile tasdikte bulunmazsa, o, Münafık olur.
Bir kimse, dili ile tasdikte bulunur, da, bedeni ile amel etmezse, o da, Fâsık olur.'141'
Fısk: Yüce Allah'ın emrini terk ve Ona isyan etmek, doğru yoldan sapıp çıkmak demektir.*142'
Hiçşehâdet getirmeyen kimse ise, Kâfir ve Münkirdir.*143'
ALLAH KATINDA MAKBUL DİN BÜTÜN PEYGAMBERLERİN DİNİ:
Kur'ân-ı Kerimde açıklandığına göre: Allah katında makbul din, İslâm Dinidır. '
İnsanların, ilk zamanlardan beri tuttukları, bağlandıkları tek ve umûmî Din de, İslâm Dini, Tevhid Dini'dir.
Gelmiş, geçmiş bütün Peygamberler, İslâm Dininin esaslarını tebliğe çalışmışlar, bu Dinde can vermiş, can vermeyi özlemişlerdir.
Ahmed b.Hanbel-Müsned c.3, s.17, Taberânî-Mûcemüssagîr c.2, s.110
Seyyid Şerif-Tarifat s. 166
Ahmed b.Hanbel-Müsned c.1, s.182, Buharî-Sahih c.1, s.12, Müslim-Sahih c.1, s.132, Nesaî-Sünen c.8, s.104
Hucurât:14
Seyyid Şerif-Tarifat s.27
Fîruzabadî-Kamusulmuhît c.3, s.285
Seyyid Şerif-Tarifat s.27
Âli İmra'n:19
Âdem Aleyhisselâm'dan sonra, Ebülbeşer olan(145), başka bir deyile: Tufandan sonra (İkinci Âdem Baba) diye tanınan(146)Nuh Aleyhisselâm, Müslümandı.(147)
Peygamberler Atasıİbrahim Aleyhisselâm da, Onun Oğulları ve Torunları da, Müslüman idiler.(148)
Yûsuf Aleyhisselâm da, Allah'a "...Benim canımı, Müslüman olarak al..." diye dua etmiştir/14g)
Mûsâ Aleyhisselâmın, Firavun'u davet ettiği Din de, İslâm Dini idi.
Bunu, hem Mûsâ Aleyhisselâm, hem Firavun'ın imân ve ihtida eden sihirbazları ve hattâ bizzat Firavun bile ikrar ve ifâde etmiştir/150)
Mûsâ Aıeyhisselâmdan sonra, İsrail oğullarına Peygamber olarak gönderilen İsâ Aleyhisselâm da, Müslümanlık ve Tevhid akidesini tebliğ etmiş: "Şüphe yok ki, Allah, benim de, Rabb'ım, sizin de Rabb'ınızdır.
Yazar: M. Asım Köksal
Kategori: Peygamberlerin Hayatı
Sayfa Sayısı: 740
Boyut: 17 x 24 cm
Basım Yeri: İstanbul
Kapak Türü: Ciltli Sert Kapak
Kağıt Türü: 1. Hamur Beyaz Kağıt
Dili: Türkçe
Dağıtım: Kitap Takipçileri
Temin Süresi: Aynı gün kargo
Bu ürüne ilk yorumu siz yapın!
Tavsiye Ürünler
