7 Makam 7 Nefs Allah Yolunda Mertebeler ve Nefsin Halleri Sofyalı Bali Efendi
120,96 ₺
7 Makam 7 Nefs - Sofyalı Bali Efendi
Allah Yolunda Mertebeler ve Nefsin Halleri
"Rahat Anlaşılır Günümüz Türkçesiyle"
Yazar: Sofyalı Bali Efendi
Hazırlayan : Muhammed Bedirhan
Katagori: Nefsin Mertebeleri - Allaha Ulaşma Yolunda Mertebeler - Makamlar
Sayfa Sayısı: 144
Boyut: 12 x 19 cm
Basım Yeri: İstanbul
Basım Tarihi: 2012
Kapak Türü: Karton Kapak
Kağıt Türü: İthal Kağıt
Dili: Türkçe
Dağıtım: Kitap Takipçileri
Temin Süresi: Aynı gün kargo
Sûfîler, nefsin aklî güçlerinin karşısında yer alan hayvânî güçlerinden şehvet (arzu) ve gazabı (öfke) dikkate alarak nefsle bütün yerilmiş sıfatların toplayıcısı olan mânâyı kasteder ve nefs deyince bu mânâyı anlarlar. Hem sûfîler hem de ahlâk teorisi üzerinde fikir yürüten filozofların ortak görüşü insandaki kötü huyların kaynağının gazap ve şehvet olduğu yönündedir. İnsan seyr u sülûk ederek bu güçlerini terbiye ettiği takdirde ancak fazîlete ve mutluluğa kavuşur. www.kitaptakipcileri.com
İnsanoğlunun kalbinde yedi budağı olan bir hevâ (nefsin dünyevi istek ve arzuları) ağacı vardır. Bu budakların her biri bir tarafa yönelmiş durumdadır. Biri göze, biri dile, biri kalbe, biri nefse, biri halka, biri dünyaya ve biri de âhirete bakar. Ayrıca her bir budağın meyveleri vardır. Göz tarafındaki budağın meyveleri töhmet ve şehvettir. Dil tarafında bulunan budağın meyvesi boş konuşmak ve dedikodudur. Kalp tarafında olan budağın meyvesi sevgisizlik ve düşmanlıktır. Nefs tarafında yer alan budağın meyvesi haram, şüpheli ve mekruh olan şeyleri yemektir. Dünyaya ve halka giden budağın meyvesi süs, şöhret ve riyâkârlıktır. Âhirete bakan budağın meyvesi ise hasret ve pişmanlıktır.
Kanuni Sultan Süleyman’ın ordularının maneviyatına destek vermekle görevlendirilmiş bir sufi olan Sofyalı Bâlî Efendi, 7 Makam 7 Nefs adlı bu eserde tasavvufun önemli meselelerinden biri olan nefsi ele alıyor. Eserde nefsin mertebeleri ve seyr u sülûkla ilişkisi konu ediniliyor. Kitapta Allah yolundaki salikin 7 makamı ve bu makamlardaki nefsin halleri anlatılıyor..
16. yüzyıl tasavvuf tarihi açısından Osmanlı topraklarında büyük zenginliklerin olduğu dönemdir. Kendine has yapısıyla tasavvuf Orta Asya topraklarından Anadolu’ya seyahatinde yanına İslam kültürünü de alarak, Osmanlı topraklarında yepyeni bir forma bürünmüştür.
Biz kitaptaki tasavvuf mertebelerinin pek çok tasavvuf kitabında yer aldığının farkında olarak konuya bir başka noktadan değinmeyi uygun buluyoruz. Çünkü tasavvufun bir dinî disiplin haline gelmeden önce, evrenle, insanla ve doğayla bütünleşmiş bir ahlak teorisi olduğu düşüncesindeyiz.
Ahlak teorisyenliğinde Hint düşünce dünyasının kaynakları yadsınamaz. Budizm öncesi çoktanrılı dine sahip olan Hint düşünce dünyası, Vedik dönemin epik eserleriyle ahlakî normların geniş tutulduğu bir algıyı yaygın hale getirmişti. Çoktanrılı dinlerin genel özelliklerinden olan bu algı, bütün bir Hint inanç dünyasına hakimdi. www.kitaptakipcileri.com
Fakat hiçbir dönemde Hint kadar çoktanrılı dini uzun süre sürdürememiş İçasya için bu sözkonusu değildir. Özellikle geniş Türk boylarının İslam ile karşılaşmadan önce tek tanrı inancının hakim olduğu Budizm’i din olarak kabul etmiş oldukları gözönüne alınırsa, tasavvufun bir ahlak teorisi olarak Türkler arasında neden bu kadar kıymetli olduğu da ortaya çıkmış olur. Osmanlı'nın 16. yüzyılındaki o zengin kültürü ortaya koyma konusundaki başarısını, Türk boylarının Orta Asya’da sahip çıktıkları ve bir ahlakî denge olarak ortaya koydukları tasavvuf anlayışına borçlu olduğunu söyleyebiliriz.
Kitabın ele aldığı sadr, kalp, ruh, sır, havf, kürsî, mutlak hafî ve sırr-ı hafî makamlarının evrensel dengede insanın yapısını oluşturan temel unsurları nasıl karşıladığını gördüğümüz zaman bu anlayışın klasik tasavvuf anlayışının çok ötesinde olduğunu da anlamış oluruz. www.kitaptakipcileri.com
Şöyle ki, sadr tasavvufi terminolojide İslam’ın makamı olarak algılanır. Nefisle kalp arasında bulunan sadr, kalple nefsin buluştuğu alanı temsil eder. O halde amaç bir şeyin köküdür, dalları değildir. Burada sadr sözcüğünün evrenin kozmolojik dengesiyle olan uyumunun tasavvufa yansıdığı rahatlıkla görülebilir. Tasavvuf, bunun farkında olarak konuyu şu şekilde ilerletir: "İnsanoğlunun kalbinde yedi budağı olan bir heva ağacı vardır. Bu budakların her biri bir tarafa yönelmiş durumdadır. Biri göze, biri dile, biri kalbe, biri nefse, biri halka, biri dünyaya ve biri de ahirete bakar. Ayrıca her bir budağın meyveleri de vardır. Göz tarafındaki budağın meyveleri töhmet ve şehvettir. Dil tarafında bulunan budağın meyvesi boş konuşmak ve dedikodudur…” Yalnızca sadr sözcüğü özelinde bile tasavvufun bir ahlak teorisi olarak kozmik dengenin en önemli unsuru olan insanı ve onun psikolojisini içine alan argümanlar ortaya koyduğunu görebiliriz. Bu yönüyle tasavvuf bir dini disiplin olarak dar alana sıkıştırılmamalıdır.
Bunun gibi kitapta diğer makamların da evrenin genel dengesini ve insanın psikolojisini kapsayan uzantıların olduğunu hayretle görmekteyiz. Bu işaretler tasavvuf terminolojisine girerek menkıbelerin ve sair külliyatın epistemolojisini de oluşturur. Mesela nefs ile kalp makamı arasında bir berzahın bulunduğundan bahseden tasavvuf kişinin bir tarafının nefse, diğer tarafının da kalbe dönük olduğunu söyler. Bu, insanın beşer yönüyle melek yönünün doğal seyir içerisinde ne kadar olağan karşılandığının göstergesidir. Yine enteresan bir nokta olarak da sadr makamının yıldızının Ay olarak gösterilmesidir. Ay’da ne türden özellikler varsa, sadr makamında da o türden özellikler olduğu düşünülür. Ay’la ilgili son bilimsel verilerin ortaya koyduğu şey, insan anatomisindeki birtakım yapıların ve elementlerin Ay ile özdeş sonuçlar ortaya koyduğudur. Ay-İnsan arasındaki ilişkiyi kalp üzerinden yorumlamayı deneyen tasavvufun sosyal bilimler alanına büyük fayda sağlayacağı, ancak önyargıların kalkması ile mümkün olacaktır. Çünkü tasavvuf hala bir dini disiplin olarak algılanmaktadır.www.kitaptakipcileri.com
Tasavvufu; kozmolojiye yaklaştıran o kadar çok argüman var ki sosyal bilimlerin bunu görebilmesi için öncelikle modern aklın dayattığı yargıları ve önyargıları bir tarafa bırakması gerekir. Bununla birlikte tasavvufu bir dini disiplin olarak gören ve bu çerçevede kalması için ısrar eden çevrelerin de kozmoloji bilimine bakarak ikisinin de birbirini bütünleyen yapılarını fark etmeleri gerekir. Evrende hiçbir şeyin boşuna yaratılmadığı ve neden-sonuç ilişkisinin güçlü bağlarla insana tutunduğu düşüncesini işleyen tasavvuf bu yönüyle kozmolojiyi içselleştirmiş, geleneksel bir ahlak teorisi olarak, büyük bir külliyata sahiptir. Hem elimizdeki kitabın formatındaki tasavvuf öğretilerinin, hem menkıbelerin, hem hal tercümelerinin, hem de buna benzer yapıdaki eserlerin ortaya koyduğu şey bize bütünlüklü bir evren düşüncesini gösterir.
İslami ilimlerin sosyal bilimlerle barışmasının ya da birbirlerini "görebilmesinin” bu küçük kitap nezdinde mümkün olabileceğine dair umut beslemekteyiz. Çünkü, 150 sayfalık 16. yüzyıla ait, tasavvuf literatüründe "sıradan” bir kitap olan 7 Makam 7 Nefs’in bu iddialı cümleyi gerçekleştirebilecek güce sahip olduğunu görmekteyiz. www.kitaptakipcileri.com
Normal okumanın bize gösterdiği şey, tasavvuf terminolojisindeki yukarıda saydığımız 7 makam ve bu makamların insanı ulaştırdığı mertebelerdir. Fakat, bir üst okumayla tasavvufun bu makamlarını ve insanı ulaştırdığı mertebelerin tek tek evrensel denge ile kozmik düzen ile ve psikoloji ile sıkı bağını hayret verici ve hatta sosyal bilimlerin şaşkınlık içerisinde karşılayacağı uzantılarının olduğunu görebiliriz. Okuyuculara bu üst okumayı tavsiye ederek, tasavvufî bir kitabın farklı bir pencereden bakıldığı zaman daha başka "hayret” alanları gösterdiğini söyleyebiliriz. Bu alanlar, sosyal bilimlerin bile henüz cesaret edemediği ve cesaretle bakamadığı alanlar olarak bizi tasavvufun gerçek kaynağına ulaştıracaktır.
http://www.kitaptakipcileri.com/7-Makam-7-Nefs-Allah-Yolunda-Mertebeler-ve-Nefsin-Halleri-Sofyali-Bali-Efendi,PR-1705.html
Bu ürüne ilk yorumu siz yapın!
Tavsiye Ürünler
